Cảm Nghĩ Của Ông Hoàng Đức Nhã,
Cựu Bí Thư Tổng Thống và
Cựu Tổng Trưởng Dân Vận và Chiêu Hồi, VNCH
(Tại Lễ Tưởng Niệm lần thứ 14 Cố Tổng Thống Việt Nam Cộng Hòa Nguyễn Văn Thiệu ngày 19/9/2015 tại Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ, thành phố Westminster, California)

Ngày 19 tháng 9 năm 2015
Kính thưa Phu Nhân Cố Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu,
Kính thưa Quý Vị Lãnh Đạo Tinh Thần các Tôn Giáo,
Kính thưa Quý Vị dân cử,
Kính thưa Quý Vị Đại Diện các Tổ Chức, Đoàn Thể,
Kính thưa Quý anh chị em Dân Quân Cán Chính VNCH, các quý vị truyền thông báo chí, và quý đồng hương.

Tôi xin cảm ơn quý vị bỏ thì giờ quí báu trong cuộc sống hằng ngày và không ngại cơn nắng Hè giao mùa và cơn nóng bức của thời tiết đến quãng trường Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ hôm nay để tưởng nhớ vị Tổng Thống cuối cùng của VNCH.
Đây cũng là một hân hạnh lớn cho tôi có mặt hôm nay với quý vị để tưởng niệm cố Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu và chia sẻ với quý vị những hồi tưởng về vai trò và thành tựu của Tổng Thống trong sứ mạng Bảo Quốc, An Dân và Xây Dựng một chế độ dân chủ pháp trị cho miền Nam Việt Nam.
Bất cứ một hồi tưởng quá khứ nào cũng có thể có khuynh hướng tự bào chữa hay trình bày trở lại những thành kiến trước đây, hoặc nhắc lại những nhận thức và quan điểm được bàn tán từ lâu. Tuy nhiên, với sự lùi lại của lịch sử và những tài liệu được giải mật trong mấy năm gần đây độc giả và thính giả Việt Nam, Mỹ và ngoại quốc khác đã ý thức được sự phức tạp của cuộc đấu tranh của người Việt
quốc gia và đồng thời vai trò và trách nhiệm của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu.
Đã từ lâu vấn đề Việt Nam được đa số chính giới, truyền thông, học giả và chuyên gia Việt Nam, quốc tế, đặc biệt là của Hoa kỳ , bố cục và mổ xẻ trong bối cảnh quân sự và chánh trị. Nhưng, tệ hơn nữa, vấn đề Việt Nam được phổ thông hóa theo lăng kính người Mỹ, phản ảnh những thành kiến có tánh chất một chiều, cường điệu, và những tự bào chữa của họ tại sao người Việt quốc gia không bảo vệ được đất nước của họ.
Kính thưa quý vị,
Nói đến điều này hẳn quý vị cũng nhớ rằng cuộc sống của người dân Việt Nam hai miền bị chi phối bởi chiến tranh từ đầu thập niên 1930, dần dần bị lôi vào cơn lốc tranh giành ảnh hưởng của hai siêu cường quốc trên thế giới. Hiệp định Geneve 1954 phân chia đất nước ra hai miền với tánh chất hoàn toàn khác biệt: miền Bắc với chế độ Cộng Sản liên minh với phong trào Cộng sản quốc tế và miền Nam với chế độ phi Cộng Sản thể hiện tinh thần quốc gia dân tộc. Việt Nam Cộng Hòa ra đời trong bối cảnh tranh hùng giữa hai siêu cường quốc thế giới.
Người Việt quốc gia đã trải qua nhiều thăng trầm chánh trị với sự thành lập của nền Đệ Nhất Cộng Hòa do Tổng Thống Ngô Đình Diệm lãnh đạo, bắt đầu chống xâm lăng của Cộng Sản Bắc Việt vi phạm trắng trợn Hiệp định Geneve 1954, và sự sụp đổ của chế độ này vào cuối năm 1963.
Tiếp theo đó, giai đoạn giao thời từ tháng 11 năm 1963 đến tháng 10 năm 1967, với những tranh giành giữa các tướng lãnh và quân nhân lãnh đạo quốc gia trong lúc đó tạo thêm sự bất ổn chánh trị và xã hội trong lúc chiến tranh nới rộng với lực lượng quân đội của Hoa Kỳ và Cộng sản Bắc Việt ngày càng gia tăng tại miền Nam. Trong bối cảnh này người Việt quốc gia tại miền Nam vẫn tiếp tục cấu tạo một căn bản để duy trì tinh thần quốc gia, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và xây dựng một chế độ đa nguyên chánh trị với một nền dân chủ đại nghị thực thi quyền tự quyết dân tộc. Trong tinh thần đó Hiến Pháp 1967 khai trương một kỷ nguyên mới với sự thành lập của nền Đệ Nhị Cộng Hòa do Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu lãnh đạo
sau cuộc bầu cử tháng 10 năm 1967.
Như tôi nói trên đây, với sự lùi lại của lịch sử, với việc nhiều tài liệu liên quan đến cuộc đấu tranh của người Việt quốc gia và sự lãnh đạo của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu đã được giải mật, một khuynh hướng nhìn lại vấn đề Việt Nam và đặc biệt là thành quả của nện Đệ Nhị Cộng Hòa đã dần dần phát hiện trong các giới đại học, giới khảo cứu, giới truyền thông tại Hoa Kỳ và một số quốc gia khác.
Vào giữa tháng Sáu năm 2012 phân khoa Á Châu Vụ của đại học Cornell tại tiểu bang Nữu Ước, đầu não của phong trào chống chiến tranh Việt Nam trước đây, có tổ chức một hội thảo trong hai ngày. Mục đích của hội thảo này là để cho một số viên chức đã phục vụ trong chánh quyền và hoạt động trong giới đối lập chánh trị của nền Đệ Nhị Cộng Hòa, trong đó có chúng tôi và chín viên chức khác, trình bày những sự kiện xác thực trong những công trình mà chúng tôi đã đóng góp.
Kết qủa của hai ngày hội thảo là một cuốn sách nhan đề Hồi Tưởng Của Những Người Đóng Góp Xây Dựng Nền Đệ Nhị Cộng Hòa Của Miền Nam Việt Nam (1967-1975). Đại học Cornell đã phát hành cuốn sách này cách đây vài tháng. Trong Phần Giới Thiệu của cuốn sách này, Giáo Sư Keith Taylor, người chủ xưởng
và điều khiển cuộc hội thảo và cũng là chuyên gia về Việt Nam đứng hàng đầu tại Hoa Kỳ , viết rằng đã có rất ít nỗ lực đánh giá những thành tựu của Việt Nam Cộng Hòa trong tám năm cuối.
Hầu như tất cả các tác giả viết về những năm cuối của cuộc chiến đều lờ đi thành tích đạt được của nền Đệ nhị Cộng hòa dưới sự lãnh đạo của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu, trong đó thành quả quan trọng nhất là chế độ miền Nam đạt được sự ổn định chánh trị và ngày càng đảm nhiệm vai trò lớn hơn trong cuộc chiến bảo vệ đất nước khi quân đội Mỹ rút lui dần dần và hoàn toàn vào năm 1973.
Giáo Sư Taylor viết thêm rằng “những thành tích đó làm cho người Mỹ xấu hổ vì một trong những lập luận chính của những người có lập trường chống chiến tranh Việt Nam là chánh phủ Saigon là một chế độ độc tài không thể thay đổi được, không xứng đáng nhận sự giúp đỡ của Mỹ, và dù thế nào đi nữa cũng phải thất bại.
Lập luận này giúp cho người Mỹ bớt dằn vặt về đạo đức vì Hoa Kỳ đã bỏ rơi một đồng minh trong cơn hoạn nạn. Nhưng thật ra lập luận đó phản ảnh nỗi thất vọng của người Mỹ nhiều hơn là thực tế những gì đang xảy ra do người Việt đảm nhận”.
Cộng vào đó Cộng Sản Việt Nam hiện nay rất tích cực thực thi chương trình viết lại lịch sử theo ý họ và cố xóa bỏ lý do người Việt quốc gia tại miền Nam chống lại họ vì muốn sống trong một chế độ dân chủ thật sự.
Kính thưa quý vị,
Qủa thật trong khi Việt Nam Cộng Hòa đang phải chiến đấu chống lại kẻ xâm lược từ miền Bắc để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và ngăn chận cảnh máu đổ thịt rơi, chánh quyền đã xúc tiến tích cực công cuộc xây dựng đất nước bằng cách kiến tạo một xã hội dân chủ với đầy đủ định chế như một lưỡng viện Quốc Hội, một Tối Cao Pháp Viện, kiến tạo một xã hội dựa trên pháp quyền, một nền kinh tế dựa trên thị trường, một xã hội tôn trọng quyền tư hữu – tất cả nhằm mục đích cải thiện đời sống của trên 20 triệu người miền Nam thời đó, hầu đưa phần lớn những người này ra khỏi tình trạng nghèo đói.
Chánh phủ Việt Nam Cộng Hòa dưới sự lãnh đạo của Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu, trong khi phải đồng thời đương đầu với chiến tranh khốc liệt, với sự tàn phá các mục tiêu chiến lược dân sự, và đặc biệt là với nỗi lo âu về mức độ viện trợ của Hoa Kỳ , cũng đã đặt được nền móng cho một sách lược với ba hướng phát triển. Sách lược này dựa trên nỗ lực phát triển nông nghiệp với sự bải bỏ
chế độ tá canh và thi hành chương trình Người Cày Có Ruộng, nỗ lực khuếch trương các ngành kỹ nghệ thâu nhận nhiều nhân công và nỗ lực khai thác các tài nguyên thiên nhiên, nhất là sau khi dầu khí được khám phá ngoài khơi miền Nam vào đầu năm 1975 và chánh quyền chuẩn bị khai thác.
Kính thưa quý vị,
Những bài học về Việt Nam dưới thời Đệ nhị Cộng hòa đã vượt quá phạm vi của những chiến thắng hay thất bại quân sự, hơn cả tiến trình và mức độ thành công trong nỗ lực xây dựng một xã hội dân chủ và pháp trị, và ngay cả các quan điểm bắt nguồn từ những nhận thức đôi khi đầy luận cứ ác ý muốn chứng minh rằng Quân Lực miền Nam Việt Nam thiếu động lực chiến thắng, hay chính quyền
dân sự thiếu nghị lực để tự vệ và phát triển đất nước.
Những bài học cần phải được nhấn mạnh và ghi nhận ở đây là, nền Đệ nhị Cộng hòa đã cố gắng xây dựng một xã hội dân chủ, và đã nỗ lực phát triển một nền kinh tế năng động và lành mạnh trong khi phải đương đầu với một cuộc chiến chống xâm lược.
Hẳn quý vị cũng đã đọc, đã nghe, đã thấy qua những hình ảnh và phóng sự truyền thanh truyền hình điện ảnh rằng Đệ nhị Cộng hòa đối với người Mỹ vào lúc đó và sau này, cho đến tận hôm nay, là một chế độ độc tài đáng để cho sụp đổ.
Như Giáo Sư Keith Taylor kết luận trong bài viết của ông đó là một sự vu khống; một sự vu khống rất tiện lợi để biện hộ cho việc Mỹ bỏ rơi VNCH, nhưng bản chất nó là một sự vu khống.
Nỗ lực có thật của nhiều người Việt để kiến tạo một xã hội dân chủ trong thời chiến vẫn chưa xuyên phá được cái huyền thoại tiện lợi nhưng không có thật về một đồng minh bị bỏ rơi và bị miệt thị vào bậc nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Và đó chính là điều tôi muốn gửi đến quý vị hôm nay khi chúng ta tưởng nhớ Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu và hàng triệu dân quân cán chính đã phục vụ với ông trong công cuộc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và xây dựng nền dân chủ thật sự
tại miến Nam Việt Nam.
Đó là lòng dũng cảm và những thành tựu không được tuyên dương của mỗi người trong chúng ta, là những người đã có cơ hội và vinh dự phục vụ quê hương.
Xin cám ơn Quý vị.